Chorzów jubileuszowo (65 i 70 rocznica)
NASZA HISTORIA ( Chorzów jubileuszowo – 65 lat – w 2016 roku ) Oddział ZKwP w Chorzowie obchodził znamienny jubileusz 65-cio lecia, jednak historię chorzowskiej kynologii, śmiało możemy cofnąć w czasie o 30 lat.
To w Chorzowie w 1934 roku powstało prężnie działające
Stowarzyszenie Hodowców Psów Policyjnych (przekształcone z Pierwszego Polskiego Związku Hodowców Psów Policyjnych i Ochrony Zwierząt), pod wodzą Komisarza Pawła Zientka. Miało ono na Śląsku 13 oddziałów, skupiało się głównie na rozwoju hodowli i wykorzystaniu psów ras służbowych. Tu prowadzono zagrabione podczas wojny księgi rodowodowe – dla psów członków stowarzyszenia i warszawskiego Towarzystwa Miłośników Psa Służbowego. Wielu śląskich kynologów prezentowało swoje psy na zorganizowanej przez stowarzyszenie, Ogólnopolskiej Wystawie Psów Rasowych 1938 roku w Katowicach, jednej z największych imprez kynologicznych tego okresu.
W latach 30-tych siedzibę w Chorzowie miał Śląski Związek Hodowców Psów Rasowych i Użytkowych. Na jego czele stanął mec. Lubomir Smyczyński – guru polskich kynologów lat powojennych, autor siedmiokrotnie wznawianej biblii kynologicznej pt. „Psy, rasy i wychowanie”. O rozmachu kynologii śląskiej międzywojnia, świadczy to, że tylko to drugie stowarzyszenie skupiało ok. 1500 członków.
Chorzowska złota jesień
Zebranie założycielskie chorzowskiego Oddziału Związku Kynologicznego w Polsce, odbyło się 15 września 1951 roku. Na czele stanął Jerzy Rzok, wieloletni Przewodniczący Zarządu Oddziału i zdeterminowany dobry jego duch. To On w trudnych latach komunizmu, kiedy nad psiarstwem śląskim zawisły czarne chmury, zmobilizował brać górniczą i w galowych mundurach w samej Warszawie, uprosili ówczesne władze o możliwość dalszego działania. Założycielami chorzowskiego Oddziału oprócz Jerzego Rzoka byli lekarze weterynarii – Karol Węglorz i Alojzy Potyracha, inż. Edward Monseau i Władysław Gamrot. Później dołączyli Paweł Nowara, Franciszek Korolewicz, Aleksander Ficek, wieloletnia szefowa biura oddziału Maria Orlińska, Stanisław Czerner, Czesława i Julian Jodłowscy, Jerzy Lindel, Józef Bulik, Wilhelm Cieślik, Barbara Fraj, Jerzy Czaja, Czesław Wójcik, Jan Świercz, Franciszek Stankiewicz, Teodor Foik, Otton Hofman, Karol Malecha, Teodozja Osińska, Korneliusz Żabiński, Urszula Gątarz, Wiesław Boryczko, Jerzy Machoń, Elżbieta Saula, Mieczysław Mateja, Tadeusz Jurczok, Helena Toja, Urszula Lisok, Helena i Beniamin Kędzierscy, Maria Florczak, Zygmunt Wilk, Ludwik Pisarczyk, Rosław Syrkiewicz, Anna i Jan Bromilscy, Benedykt i Danuta Syguda, Henryk Mańkowski, Jan i Marek Serżysko, Joachim Lissy, Alojzy Mandrek, Tomasz Warzecha i Ci, którzy i dziś są aktywni: Joanna i Adam Domańscy, Barbara Kozdraś-Pałka, Wojciech Lazar i wielu innych.
Pierwszą siedzibą był lokal przy ulicy Sobieskiego 8, a następny – zajmowany do tej pory – mieści się na Powstańców 41.
Siedziba oddziału ul. Powstańców - Przed remontem 2009 i po remoncie.
Pierwszą siedzibą był lokal przy ulicy Sobieskiego 8, a następny – zajmowany do tej pory – mieści się na Powstańców 41.
Założyciele, działacze ...
Zebranie założycielskie chorzowskiego Oddziału Związku Kynologicznego w Polsce,
odbyło się 15 września 1951 roku. Na czele stanął Jerzy Rzok, wieloletni Przewodniczący Zarządu Oddziału i zdeterminowany dobry jego duch. To On w trudnych latach komunizmu, kiedy nad psiarstwem śląskim zawisły czarne chmury, zmobilizował brać górniczą i w galowych mundurach w samej Warszawie, uprosili ówczesne władze o możliwość dalszego działania. Założycielami chorzowskiego Oddziału oprócz Jerzego Rzoka byli lekarze weterynarii – Karol Węglorz i Alojzy Potyracha, inż. Edward Monseau i Władysław Gamrot. Później dołączyli Paweł Nowara, Franciszek Korolewicz, Aleksander Ficek, wieloletnia szefowa biura oddziału Maria Orlińska, Stanisław Czerner, Czesława i Julian Jodłowscy, Jerzy Lindel, Józef Bulik, Wilhelm Cieślik, Barbara Fraj, Jerzy Czaja, Czesław Wójcik, Jan Świercz, Franciszek Stankiewicz, Teodor Foik, Otton Hofman, Karol Malecha, Teodozja Osińska, Korneliusz Żabiński, Urszula Gątarz, Wiesław Boryczko, Jerzy Machoń, Elżbieta Saula, Mieczysław Mateja, Tadeusz Jurczok, Helena Toja, Urszula Lisok, Helena i Beniamin Kędzierscy, Maria Florczak, Zygmunt Wilk, Ludwik Pisarczyk, Rosław Syrkiewicz, Anna i Jan Bromilscy, Benedykt i Danuta Syguda, Henryk Mańkowski, Jan i Marek Serżysko, Joachim Lissy, Alojzy Mandrek, Tomasz Warzecha i Ci, którzy i dziś są aktywni: Joanna i Adam Domańscy, Barbara Kozdraś-Pałka, Wojciech Lazar i wielu innych.
Te zgrzebne czasy, kiedy pies miał być nie tyle piękny, ale przede wszystkim mądry, a co za tym idzie – użyteczny, były dla rozwoju kynologii niezwykle trudne. Ale dla chcących działać członków chorzowskiego oddziału, głównie górników i hutników – pasja w rozwijaniu tzw. sportu kynologicznego była najważniejsza. To tu w 1958 roku wybudowano pracą społeczną, dzięki pomocy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, ośrodek szkolenia psów na przewodników ociemniałych. Był to jak na owe czasy, ośrodek wzorcowy dla całego bloku państw socjalistycznych. To tu przyjeżdżali po naukę i wzory delegaci z Czechosłowacji, NRD i Związku Radzieckiego. W ośrodku wyszkolono i przekazano nowym właścicielom około 100 psów przewodników dla niewidomych i kilkadziesiąt psów obrończych.
Były też śląskie wystawy „wyjazdowe”, organizowane w innych miastach np. ta 3 czerwca 1956 roku w Zabrzu.
Pierwsza powojenna Wystawa Psów
w Chorzowie 1952 rok
7 września 1952 roku, odbyła się pierwsza po wojnie Wystawa Psów Rasowych w Chorzowie. Zorganizowana została na terenie świetlicy kopalni Prezydent i zgromadziła 273 psy, w tym 138 owczarków niemieckich! Psy oceniało siedmiu sędziów, w tym dwóch z Czechosłowacji i jeden z NRD.
Były śląskie wystawy „wyjazdowe”, organizowane w innych miastach np. ta 3 czerwca 1956 roku w Zabrzu.
Miejsca gdzie chorzowski oddział organizował wystawy
Oddział Chorzów organizował wystawy również w innych miastach Śląska.
Początkowo wystawy odbywały się na skromnym boisku Amatorskiego Klubu Sportowego, na stadionie ZKS „Budowlani”, następnie w Ośrodku Harcerskim w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie, a potem psy zawładnęły na długie lata Kąpieliskiem „Skałka” w Świętochłowicach.
W latach 2014-2017 chorzowskie wystawy przeniosły się na teren Stadionu “Skałka”
Najnowsza historia to Przepiękny Park w Świerklańcu gdzie nie tylko nasze “małe wystawy” się odbywają ale i Krajowa Wystawa Psów Rasowych.
deklaracja nr1 - Jerzy Rzok
1966 rok - XV lecie Oddziału
1966 rok – XV lecie Oddziału ( Koperta z pamiątkową pieczęcią Śląskiej Wystawy Psów Rasowych )
proporczyk 1979
Pamiątkowy proporczyk – rok 1979
Wystawy organizowane przez oddziałowych miłośników psów
Dotychczas Oddział zorganizował 60 Wystaw krajowych i okręgowych, sporo specjalistycznych, klubowych i jedną wystawę międzynarodową w 1999 roku.
Puchary memoriałowe
Podczas corocznych wystaw krajowych, pamiętając o wybitnych hodowcach i sędziach, którzy odeszli – wręczamy puchary memoriałowe Ich imienia.
– Puchar imienia Jerzego Rzoka – dla Zwycięzcy Rasy Owczarek niemiecki krótkowłosy
– Puchar imienia Tadeusza Jurczoka – dla Zwycięzcy Rasy Cocker spaniel angielski
– Puchar imienia Marka Lecha – dla Zwycięzcy Rasy Chow Chow
– Puchar imienia Mieczysława Matei – dla Najlepszego Psa Użytkowego
– Puchar imienia Czesławy i Juliana Jodłowskich – dla Zwycięzcy Rasy Bokser
– Puchar imienia Andrzeja Jaworskiego – dla Najlepszego Teriera
– Puchar imienia Tomka Wrzechy – dla Zwycięzcy Rasy Owczarek szkocki długowłosy
Jak na Śląsk przystało, wiele dobrych wzorów czerpano z kynologii niemieckiej. Miało to odzwierciedlenie w hodowanych rasach, wśród których absolutny prym wiodły owczarki niemieckie, które oprócz rąk nabywców „cywilnych”, zasilały szeregi psów pracujących dla MON, MSW, WOP, MO i SOK. Chętnie hodowano również boksery, dobermany, później sznaucery, owczarki collie. Dobrze miały się również psy ras myśliwskich, głównie wyżły kontynentalne i jamniki, a także teriery, spaniele, psy do towarzystwa – na czele z pudlami i pekińczykami oraz charty różnych ras.
Mało znanym faktem jest, że to członkowie chorzowskiego Oddziału ZKwP byli inicjatorami kynologii w innych rejonach Polski. Sąsiedni Oddział w 1956 roku w Bytomiu zakładał i był jego pierwszym przewodniczącym Gerard Strużyna, pod jego okiem chorzowscy kynolodzy zorganizowali na terenie Bytomia pierwszą wystawę psów w 1954 roku. W roku 1974 chorzowianie pomagali w powołaniu Oddziału w Częstochowie, a wcześniej w Łodzi.
W Chorzowie pięciokrotnie odbyły się Zjazdy Delegatów ZKwP – najwyższej władzy Związku, po raz pierwszy już w 1958 roku, następne były w latach 1964, 1965, 1971 i 1993. Czworonogi w potrzebie przyjmowali w specjalnym ambulatorium, świetni, znani nie tylko na Śląsku lekarze weterynarii: dr wet. Alojzy Gabryś, po nim lek. wet. p.p. Karol Węglorz, Stanisław Blaszke, Alojzy Potyracha i niezastąpiony dr Krzysztof Czogała.
Trzem członkom Oddziału Chorzów została przyznana godność Członka Honorowego Związku Kynologicznego w Polsce, są to: Jerzy Rzok, Stanisław Czerner i Andrzej Jaworski.
Chorzowskiej kynologii nie byłoby bez zaangażowania społecznego działaczy. Do tych, nadal aktywnych (2016 rok) , którzy zapisali się na stałe w historii Oddziału należą: Stanisław Czerner, Jan Kalemba, Dorota Lazar, Barbara Gabriel, Maria i Krystian Kraus, Piotr Siwiec, Jan Sobański, Sylwia Szajba, Katarzyna Lazar, Barbara Nowak, Ludwik Pisarczyk, Bronisław Dyrda, Jolanta Zawadzka i Tomasz Warzecha. Pierwszy z nich może pochwalić się aż 59-letnim stażem, a „najmłodszy” z wymienionych – Tomek)śp.), należał do Chorzowa już 25 lat.
Prezesi oddziału od 1951 roku do dziś
Co ciekawe, długiej działalności Oddziału przewodniczyli tylko czterej panowie.
Pierwszym i długoletnim prezesem w latach 1951-1986 był Jerzy Rzok,
następnie od 1986 do 1994 Julian Jodłowski
w latach 1994-2001 Stanisław Czerner
i od roku 2001 do dziś – Wojciech Lazar
Jubileusz 70 lat oddziału Chorzów 1951 – 2021
Jubileusz 70 lat oddziału Chorzów 1951 – 2021
Powyższy tekst zamieściliśmy w katalogu 56 Krajowej Wystawy Psów Rasowych, która odbyła się w roku 65 lecia Oddziału czy w roku 2016.
Minęło 5 lat….nie wiadomo kiedy i dziś spotykamy się w roku 70 lecia Oddziału, na 60 wystawie.
Dwa jubileusze zbiegły się w czasie choć akurat to wina pandemii ponieważ w zeszłym roku nie zorganizowaliśmy żadnej imprezy.
Co się wydarzyło w życiu naszego Oddziału przez ostatnie 5 lat? Żyliśmy naszym kynologicznym życiem starając się służyć naszym członkom w miarę naszych możliwości.
Zorganizowaliśmy kilka kynologicznych imprez w tym w roku 2017 Klubową Wystawę Briardów i Buceronów. Co warte jest podkreślenia była to druga klubówka tych ras u nas i czujemy się zaszczyceni, że dwukrotnie Klub obdarzył nas zaufaniem, którego mamy nadzieję nie zawiedliśmy.
W 2018 roku zorganizowaliśmy Krajową Wystawę Terierów i Czarnego Teriera Rosyjskiego, którą upamiętniliśmy 10-tą rocznicę śmierci Andrzeja Jaworskiego, wybitnego kynologa i znawcy terierów.
Niejako nawiązując do tradycji w roku 2019 odbyły się u nas Mistrzostwa Polski w IGP, które były eliminacjami do Mistrzostw Świata
Pożegnania
Niestety ostatnie 5 lat oprócz chwil radosnych przyniosły i chwile smutne. Pożegnaliśmy kilku naszych członków w tym :
Barbarę Gabriel (miłośniczkę chartów afgańskich ),
Zygmunta Wilka oraz Jana Kalembę i Tomasza Warzechę, których łączyło zamiłowanie do psów pasterskich.
Wszyscy byli… trudno pisać w czasie przeszłym…. znaczącymi postaciami w historii naszego oddziału, takimi po których zostaje wyrwa w oddziałowym życiu.
Dziś na 60 jubileuszowej wystawie z okazji 70 lecia oddziału najlepszy „collie” dostanie puchar imienia Tomka choć jeszcze niedawno nikt nie pomyślałby o takiej nagrodzie memoriałowej
Kynologia XXI wieku zmienia się dynamicznie, przybywa psów, nowych ras, coraz więcej mamy imprez kynologicznych, wydawało by się, że o naszych psach coraz więcej wiemy. O rozwój śląskiej kynologii jesteśmy spokojni. Dziś wśród nas jest wielu nowych jej entuzjastów, dla nich postanowiliśmy przypomnieć tych, którzy odeszli, tych, którzy dla psów i idei kynologicznej poświęcili spory kawałek swojego życia
Gabriela Łakomik-Kaszuba i Wojciech Lazar